Zasnivanje radnog odnosa

Radni odnos može da se zasnuje sa licem koje ima najmanje 15 godina života i ispunjava druge uslove za rad na određenim poslovima, utvrđene zakonom, odnosno pravilnikom o organizaciji i sistematizaciji poslova.

Pravilnikom se utvrđuju organizacioni delovi kod poslodavca, naziv i opis poslova, vrsta i stepen zahtevane stručne spreme, kao i drugi posebni uslovi za rad na tim poslovima. Pravilnik donosi nadležni organ kod poslodavca, odnosno lice utvrđeno zakonom ili opštim aktom poslodavca. Obaveza donošenja pravilnika se ne odnosi na poslodavca koji ima manje od 10 zaposlenih.

Radni odnos sa licem mlađim od 18 godina može da se zasnuje uz pismenu saglasnost roditelja, usvojioca ili staraoca, ako takav rad ne ugrožava njegovo zdravlje, moral i obrazovanje, odnosno ako takav rad nije zabranjen zakonom. Lice mlađe od 18 godina može da zasnuje radni odnos samo na osnovu nalaza nadležnog zdravstvenog organa kojim se utvrđuje da je sposobno za obavljanje poslova za koje zasniva radni osnos i da takvi poslovi nisu štetni za njegovo zdravlje.

Prilikom zasnivanja radnog odnosa, zaposleni i poslodavac stavljanjem potpisa zakljujučuju ugovor o radu.

Ugovor se zaključuje u najmanje tri primerka od kojih se jedan predaje zaposlenom, a dva zadržava poslodavac. Ukoliko nije utvrđeno vreme na koje se zakljujučuje smatra se da je zaključen na neodređeno vreme.

Povreda na radu

Povredama na radu se smatra povreda koja se dogodila u prostornoj, vremenskoj ili uzročnoj povezanosti sa obavljanjem posla, koja je prouzrokovana meaničkim, fizičkim ili hemijskim dejtvom, naglim promenama položaja tela, opterećenjem tela, ili drugim promenama fiziološkog stanja organizma. Povredu na radu lice može pretrpeti na redovnom putu od stana do mesta rada ili obrnuto, na putu preduzetom radi izvršavanja službenih poslova, kao i na putu preduzetom radi stupanja na rad.

Tumačeći različite zakone i ztakonske regulative, možemo reći i da je to svaka povreda, oboljenje ili smrt nastala kao posledica nesreće na poslu, odnosno posledica neočekivanog ili neplaniranog događaja, ukljujučujući i akt nasilja koji je nastao usled rada ili je povezan sa radom.

Zakon o radu omogućava licu koje je pretrpeo povredu na radu ili oboleo od profesionalne bolesti, da za vreme bolovanja ima pravo na isplatu 100 posto prosečne zarade ostvarene u prethodnik 12 meseci pre meseca u kojem je nastupila privremena sprečenost za rad, a po zakonu isplata ne može biti manja od minimalne zarade.

Mobing

Mobing predstavlja zlolstavljanje, tj svako aktivno ili pasivno ponašanje prema zaposolenom ili grupi zasposlenih kod poslodavca koje se ponavlja, a koje za cilj ima ili predstavlja povredu dostojanstva, ugleda, ličnog ili profesionalnog integriteta, zdravlja, položaja zaposlenog. Zlostavljanje ima za cilj izazivanje straha, stvarajući neprijatljsko, ponižavajuće ili uvredljivo okruženje, pogoršavajući uslove rada koje dovodi do toga da se zaposleni izoluje ili navede da na sopstvenu inicijativu raskine radni odnos ili otkaže ugovor o radu. Mobing predstavlja i podsticanje ili navođenje drugih na gorepomenuto ponašanje. Izvršilac zolostavljanja može biti posslodavas sa svojstvom fizičkog lica, odgovorno lice kod poslodavca sa svojstvom pravnog lica, zaposleni ili grupa zaposlenih kod poslodavca koja vrši zlostavljanje.